Ekonomik darlıkta, alacakların peşinde
Yüksek faiz oranları, borçluların yeni kredi bulmalarını zorlaştırır ve borçlarını ödeme güçlüklerini artırır. Kriz dönemlerinde, şirketlerin iflasları ve bireylerin de borç yükü arttığında, alacaklıların alacaklarını tahsil etme olasılığı düşer ve herkes alacağının peşine düşmek amaçlı hukuki alternatifler arar.
Gördüğümüz üzere, anlatılanlar tam olarak güncel ekonomik durumumuzu anlatıyor. Bakkal sıkışınca, veresiye defterini karıştırırmış hesabı, günümüzdeki ekonomik zorluklar nedeniyle, alacaklarını tahsil yoluna düşenler, alacağının peşinde çareler arıyor. Bu anlamda alternatif çarelerden birisi de, tasarrufun iptali davasıdır. Tasarrufun iptali davası, borçluların alacaklılarından mal kaçırmak amacıyla yaptıkları hukuki işlemleri geçersiz kılmayı amaçlayan davadır.
Bu dava, alacaklıların, alacaklarını tahsil etmelerini sağlamak için önemli bir hukuki alternatiftir.
Elbette ki, bu çeşit davaların açılması belirli ve sıkı şartlara tabidir ki, en önemlisi de, alacaklının tüm icrai işlemlere rağmen alacağını tahsil edememiş olduğunun ispat edilmesi şartıdır. Yani borçlu aleyhine açılmış bir icra takibi bulunmalı ve bu icra takibinde hiçbir şekilde alacağın tahsil edilememiş olması gerekir. Borçlunun bir tasarruf işlemini, diyelim bir taşınmazını borcun doğmuş olduğu tarihten sonra satış işlemini yapmış olsun ve bu işlemi yapma amacı da, alacaklıyı zarara uğratma amacı olsıun. Bu şartların varlığı halinde, alacaklılar tasarrufun iptali davası açarak haklarını koruyabilirler. Buradaki amaç, borç doğduktan sonra alacaklının zarara uğrayacağı şekilde, örnek üzerinden gidersek, 3. kişiye taşınmaz satışı yapmış olan borçlunun satış işlemini iptal ettirerek, satılmış olan taşınmazı yeniden borçlunun malvarlığına kazandırmak ve alacağını bu mal üzerinden tahsil edebilmektir. Bir şekilde eksilen malı yerine geri koyarak, bu mal üzerinden tahsilat sağlamaktır.
Alacaklı, borçlunun yaptığı işlemde, borcun ödenmesini engelleyen veya erteleyen bir amaç olduğunu ispat ederse, dava açabilir ve söz konusu işlemi iptal ettirebilir. Tasarrufun iptali davası, borçlunun hukuki işlem yaptığı tarihten itibaren 5 yıl içinde açılmalıdır. Aksi durumda, süreden sonra bu yoldan gidilemez.
Ekonomik krizlerden etkilenen borç alacak ilişkilerinde, alacaklı tahsilat yapmak, borçlu da tahsilattan kaçınmak için bir çeşit kedi fare oyunu oynarken, tasarrufun iptali davası gibi hukuki yollar, alacaklının alacağına kavuşabilmesi için bir çıkış yolu olabiliyor.
